از گذشته تا به امروز، توانایی یک زن در نواختنِ یک ساز و یا آهنگسازی، نشانه ی فرهیختگی و تحصیل کرده بودن او بوده، با این حال تا آغاز قرن بیستم، از بانوان موسیقیدان در صحنه های موسیقی دعوت نمی شد و پس از آن نیز راه فعالیت آنها در موسیقی با دشواری های بسیار همراه بود.
تا قبل از قرن 20، نوازندگان ارکستر را فقط مرد ها تشکیل می دادند، و زنان تنها در محافل خصوصی فعالیت داشتند.
با اینکه نواختنِ ساز هایی مانند پیانو، ویولن و هارپ، و یا آواز خواندن برای زنان قرن نوزدهم مرسوم بود اما هیچگاه از آنها برای اجرا و حضور در صحنه دعوتی به عمل نمی آمد.
به تدریج در پایان قرن 18 و آغاز قرن 19، جامعه، فعالیت زنان موسیقیدان را از جمله کلارا شومان آهنگساز و پیانیست ماهر و همچنین فانی مندلسون پذیرفت.
در همان زمان بود که کنسرواتوار ها و مدارس خصوصی موسیقی آغاز به پذیرفتن دانشجویانِ زن کردند!
در سال 1898 اولین ارکستر زنان در برلین و به سرپرستی و رهبری ماری وارم که از شاگردان کلارا شومان بود تشکیل شد.
تا 15 سال پس از آن، زنان تنها اجازه داشتند که فقط در ارکستر زنان فعالیت کنند.
در سال 1913 بود که برای اولین بار زنان وارد ارکستر بزرگ شده و با نوازندگان مرد همکاری کردند. هنری وود رهبر “ارکستر کوئینز هال لندن” از 6 ویولنیست زن دعوت به همکاری کرد. تا سال 1918 تعداد نوازندگان زن این ارکستر به 14 نفر رسی
با این وجود باز هم بر روی سازی که یک نوازنده زن می نواخت تعصبی وجود داشت، هنری وود پس از استخدام ویولنیست های زن گفته بود که “ما علاقه ای نداریم که زنان سازی مانند ترومبون یا کنترباس بنوازند، اما آنها می توانند نوازنده ویولن باشند!”
17 سال بعد و در سال 1930، ادنا فیلیپس که نوازنده هارپ بود توسط لئوپولد استوکوفسکی رهبر “ارکستر فیلادفیا ” به این ارکستر دعوت شد. این اتفاق نقطه عطفی در زمینه فعالیت زنان در صحنه موسیقی بود زیرا این ارکستر از بهترین ارکستر های آمریکایی بود.
با این حال “ارکستر فیلارمونیک وین” تا سال 1997 حاضر به پذیرفتن زنان در ارکستر نشد، زیرا نوازندگان آن که همگی مرد بودند باور داشتند که حضور زنان سطح کاری ارکستر را پایین می آورد
بالاخره در سال 1997 آنا للکس نوازنده هارپ، به طور رسمی اولین نوازنده ی زن ارکستر وین اعلام شد. او قبل از این با ارکستر همکاری کرده بود ولی نام او هیچوقت ذکر نشده و به رسمیت شناخته نشده بود.
با این وجود باز هم راه فعالیت بانوان موسیقیدان بسیار دشوار بود، برای مثال فعالیت سابین مایر نوازنده کلارینت در ارکستر برلین به رهبری هربرت فون کارایان
اعضای این ارکستر رفتار بسیار بدی با مایر داشتند که مایه رسوایی شد و این نوازنده پس از چند سال ارکستر را ترک کرد. اما این اتفاق باعث شد که مانعی بزرگ برداشته شده و پس از او زنان بیشتری پذیرفته شوند.
تا سال 2014 در صد نوازندگان مرد در ارکستر های آمریکا نزدیک به 63 و نوازندگان زن تنها 37 درصد ارکستر را تشکیل می دادند.
همینطور حدود 59% ویولنیست ها و 95% نوازندگا هارپ زن بودند اما 97% نوازندگان ساز های بادی همچنان مرد هستند.
راه دستیابی زنان به عنوان نوازندگی ارکستر بسیار سخت بوده و دستیابی زنان به عنوان رهبر یک ارکستر سخت تر و پذیرش آن برای مردان موسیقی دشوار تر
با این حال نوازندگانی مانند آلیسون بالسوم نوازنده ترومپت (که در مباحث قبلی از او صحبت کرده ایم) و یا مارین آلسپ رهبر ارکستر نشان داده اند که در موسیقی، جنسیت معنایی ندارد
ترجمه از آموزشگاه موسیقی پارت
source: classicfm
اولین ارکستر بانوان اروپایی
ارکستربادی بانوان هلن مِی باتلر
ویدیو:
Domenico Scarlatti
Sonata in D minor K141
Piano: Martha Argerich