“فرانتز #یوزف_هایدن” که با القابی همچون “پدرِ سمفونی” و یا “پدرِ کوارتت زهی” مشهور است، از بزرگترین موسیقیدانانِ اتریش، و الهام بخش بزرگانی همچون موتسارت و بتهوون بوده است.
هایدن، در روستایی کوچک در اتریش زاده شد. پدرش چرخ ارابه می‌ساخت و هایدن کوچک تا شش سالگی به جز آوازهای عامیانه، که پدرش دلبستهٔ خواندن آنها بود، و نیز رقص‌هایی روستایی، که هنگام جشن و سرور در گوشه و کنار زادگاهش بر پا می‌شد، چیزی از موسیقی نمی‌شناخت.
در ۸ سالگی به وین رفت تا به عضویت گروه کُر کلیسای سن‌اشتفان درآید. در آنجا اگر چه صدای دلنشین او مورد توجه قرار گرفت، اما هیچ امکانی برای تحصیل آهنگسازی و هنر نوازندگی برایش فراهم نیامد و هنگامی که در عنفوان جوانی صدای خوشش را از دست داد، او را بدون کمترین پول از سِن اشتفان روانهٔ گوشهٔ خیابان کردند.
او دربارهٔ این دوره چنین گفته‌است:
“با تدریس موسیقی به بچه‌های ۷–۸ ساله بود که به‌زحمت می‌توانستم زنده بمانم.”
هایدن گرچه خود را اسیر شغلش حس میکرد، اما بعدها در توصیفی خردمندانه از وضعیت خود چنین گفت: «آنجا نه فقط دلگرم به اقبال و پذیرش مداوم بودم بلکه در مقام رهبر ارکستر می‌توانستم تجربه کنم و دریابم که چه چیز سبب تقویت جلوه‌ای صوتی می‌شود یا آن را تضعیف میکند و به این ترتیب می‌توانستم به دلخواه خود ترکیب سازها را بهبود بخشم، آنها را تغییر دهم و سازهایی را حذف یا اضافه کنم. از دنیا دور افتاده بودم.»
هایدن یکی از پرکارترین و برجسته‌ترین موسیقی‌دانان دوره کلاسیک است و پایه گذار و توسعه دهنده ی بسیاری از فرم های مهم موسیقی بوده، نقل شده که او قبل از آهنگسازی، لباس مناسب میپوشید و خود را آراسته می ساخت، زیرا اعتقاد داشت که با آهنگسازی به ملاقات پروردگار خود می رود!
هایدن در سال ۱۸۰۹ هنگام اشغال وین توسط ارتش ناپلئون در ۷۷ سالگی در گذشت.
Source: 52composers, Wikipedia
بشنوید:
موومان اول سمفونی شماره 45 وداع
